molens nieuw-lekkerland
In Nieuw-Lekkerland staan nog drie molens, twee boezemmolens en een korenmolen. De twee boezemmolens zijn houten achtkante grondzeilers en staan in de polder Nieuw-Lekkerland. Zij maken samen met de molens van de Kinderdijk deel uit van het UNESCO werelderfgoed Kinderdijk.
Op bijgaand kaartje is de situatie van toen met de verschillende boezems te zien. Klik op het kaartje voor weergave in groot formaat en zoom in om alle details te bekijken.
Hoge Molen en Kleine Molen
Oorspronkelijk stonden er drie molens in de polder. Twee molens, de Oude Molen en de Kleine of Lage Molen, maalden het polderwater in de lage boezem. Vanuit de lage boezem maalde de Hoge Molen het water in de hoge boezem. De Hoge Boezem werd via getrapte bemaling als opslagplaats voor het overtollige polderwater gebruikt. Bij lage waterstanden werd het boezemwater via een sluis in de Lekdijk (ter hoogte van de de Hoge Boezemkade) op de rivier de Lek geloosd.
De Oude Molen (uit 1722) verloor zijn functie na 1945 en werd in 1957 gesloopt. Een kleine verhoging in het landschap overdekt met bramenstruiken zijn de stille getuigen van de plek waar de molen heeft gestaan. Enige tijd was de fundering nog zichtbaar, jammer genoeg is dat beeld nu verdwenen. Foto’s van de Oude Molen zijn nog te zien in de molendatabase bij verdwenen molens.
De Kleine of Lage molen (uit 1761) en de Hoge Molen (uit 1740) zijn nog in gebruik en maalvaardig. In het landschap rond de molens zijn ook de kaden van de lage en hoge boezem er nog.
De bemaling werd in 1882 uitgevoerd door het stoomgemaal Heijnis (welke later is omgebouwd naar een diesel en een elektrisch gemaal). Dit gemaal werd in 1981 buiten gebruik gesteld en in 1997 gesloopt (Foto 05-1996).
De molenaar van de Hoge Molen vertelde dat de sluis in de Lekdijk tijdens de dijkverbetering is weggehaald. Een lichte knik in de Lekdijk met haaks daarop de Hoge Boezemkade biedt houvast aan de locatie waar eens de sluis zat.
De Hoge Boezem van Nieuw-Lekkerland is op een later moment samengevoegd met de Hoge Boezem van de Overwaard. Het polderwater wordt sinds dat moment via de sluizen bij Kinderdijk uitgelaten op de rivier de Lek.
Momenteel wordt het polderwater uit polder Nieuw-Lekkerland met een vijzel (bij de Hoge Molen) omhoog gebracht naar de Hoge Boezem.
Bekijk hier alle foto’s van de Hoge Molen en de Kleine Molen
Korenmolen De Regt
Korenmolen De Regt is een ronde stenen molen welke dateert van voor 1808 (het opschrift op de baard vermeldt 1714) en is herbouwd in 2014. Uniek aan deze molen is dat het een combinatie is van een grondzeiler en een stellingmolen.
De molen ligt aan de Lekdijk 415A en is eigendom van Stichting Herstel Korenmolen De Regt. Op de eigen website korenmolenderegt.nl is veel informatie te vinden over de geschiedenis en het herstel van de molen. In het zomerseizoen is de molen op zaterdag geopend voor bezoekers.
Bekijk hier alle foto’s van Korenmolen De Regt
Bronnen:
Kaartje: Kadastrale kaart boezems Kinderdijk en Nieuw-Lekkerland – Objectnummer (MIN08132A02)
Oude foto’s: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (documentnummers 354.810, 224.749, 224.751, 224.752, 64.973, 541.502, 252.511)
Wikipedia, De Alblasserwaard (C.L. van Groningen)
